Ludzie ludziom zgotowali ten los. Jacyż byli ci ludzie?

We wtorek 29 listopada grupa uczniów naszego gimnazjum zwiedzała były niemiecki nazistowski obóz koncentracyjny Auschwitz-Birkenau. To tutaj miała miejsce jedna z największych zbrodni w historii ludzkości. Właśnie to miejsce stało się symbolem Holokaustu i nazistowskich zbrodni popełnionych na Żydach, Polakach, Romach, Rosjanach i innych nacjach.

W ciągu czterech lat niemieccy naziści deportowali do Auschwitz co najmniej 1,3 mln osób z ponad 20 narodowości. Żydzi stanowili 85% wszystkich deportowanych i 90% ogółu zamordowanych. Spośród 1,3 mln deportowanych do Auschwitz śmierć poniosło co najmniej 1,1 mln.

Uczestnicy wycieczki zwiedzili tereny i obiekty byłych obozów Auschwitz I i Auschwitz-II Birkenau. Na terenie obozu Auschwitz I naziści utworzyli pierwszy obóz dla mężczyzn i kobiet. Uczniowie dowiedzieli się o pierwszych eksperymentach uśmiercania przy użyciu Cyklonu B, masowym mordowaniu Żydów, eksperymentach medycznych na więźniach, egzekucjach przez rozstrzelanie. Oprócz tego zobaczyli centralny areszt obozowy w bloku nr 11 dla więźniów z wszystkich części obozowego kompleksu, a także główną komendanturę obozu i biura SS skąd władze obozowe kierowały dalszą rozbudową kompleksu obozowego.

Podczas zwiedzania byłego niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego Auschwitz I nasi uczniowie natrafili w jednym z bloków obozowych na wiekoformatowe zdjęcie mieszkanki naszego miasta, urzędniczki Klary Chełmickiej, która przeżyła piekło Auschwitz. Władze muzeum dowiedziały się o tożsamości łęczycanki dzięki członkom jej rodziny, którzy odwiedzając obóz rozpoznali ją na zdjęciu.

W obozie Birkenau, w którym zamordowano około miliona Żydów gimnazjaliści zwiedzili ruiny komór gazowych i prymitywne baraki więźniarskie. To tutaj naziści wybudowali większość urządzeń masowej zagłady. Warto dodać, że Birkenau był jednocześnie największym obozem koncentracyjnym, w którym w 1944 r. przebywało ponad 100 tys. więźniów: Żydów, Polaków, Romów, i innych narodowości.

Ludzie ludziom zgotowali ten los. W tym krótkim stwierdzeniu autorstwa Zofii Nałkowskiej została zamknięta prawda o latach okrucieństwa i barbarzyństwa w obozach koncentracyjnych stworzonych na potrzeby realizacji propagandy nazistowskiego systemu. Świadomie i celowo mordowano tam miliony ludzi nie należących do rasy aryjskiej. To ludzie, a nie niszczycielskie siły przyrody, przyczynili się do tragedii, która nawet z perspektywy minionych lat wydaje się być trudna do ogarnięcia ludzką wyobraźnią i jeszcze trudniejsza do zrozumienia.

Potrzeba przekazania prawdy o latach wojny, bestialstwa i masowości śmierci stanowi jedno z głównych zadań współczesnych społeczeństw. Przyświecać nam mogą słowa Dwojry Zielonej, która przeżyła okupację, aby opowiedzieć o swych tragicznych doświadczeniach, które były zarazem doświadczeniami tysięcy innych ludzi: „Niech świat o tym wie, co oni robili”. Nigdy więcej wojny, nigdy więcej Auschwitz!

Kompleks obozowy Auschwitz-Birkenau jest przykładem jak nienawiść wykorzystana w propagandzie może prowadzić do masowej zbrodni.

aut. Łukasz Cybulski