Czy moja miejscowość stanowi ekosystem o ustalonej równowadze ekologicznej?

Moja miejscowość, Łęczyca, położona jest w województwie łódzkim, na terenie powiatu łęczyckiego, jej obszar wynosi 8,95 km² z czego użytki rolne zajmują 58% tego obszaru, zaś użytki leśne tylko 0,1%. Łęczyca znajduje się na terenach nizinnych.

Jeżeli chodzi o uwzględnienie współczesnego środowiska przyrodniczego Łęczycy i jej okolic, uważam, że poznanie aktualnego stanu wszystkich składników środowiska oraz rekonstrukcja zachodzących w nim przemian stanowi podstawę do prawidłowego planowania rozwoju sieci osadniczej oraz współczesnej działalności gospodarczej. Otóż brak znajomości związków i zależności, jakie występują pomiędzy poszczególnymi składnikami środowiska naturalnego, prowadzić może do zachwiania równowagi geokompleksów. Środowisko przyrodnicze ma zdolność do samoregulacji. Kiedy jednak przekroczony zostanie próg odporności, dochodzi do zaburzenia równowagi. Wówczas zmiany wywołane w środowisku są już zbyt duże, aby przyroda mogła uporać się z przykładami degradacji. Jako przykłady zmian zachodzących w środowisku mojego miasta mógłbym wymienić modyfikację klimatu lokalnego, zmiany w ukształtowaniu powierzchni będące efektem działalności górniczej. W Łęczycy od 1955r wydobywano rudę żelaza. Obecnie kopalnie są nieczynne. O górniczej przeszłości miasta przypominają jedynie dwie hałdy.

Region łęczycki leży na terenie krajobrazu chronionego „Pradolina Warszawsko-Berlińska”. Obszar Pradoliny zaliczono także do korytarza ekologicznego Europejskiej Sieci Ekologicznej EKONET. Dno pradoliny wykorzystywane jest przez rzeki, które należą do dorzecza Wisły lub Odry. Lewostronnym dopływem Wisły jest Bzura, rzeka przepływająca przez Łęczycę. W latach osiemdziesiątych pogłębiono i uregulowano koryto Bzury, na odcinku 20 km nawet zmieniono jej koryto. Był to słuszny zabieg, który wpłynał na zmniejszenie wylewów, obecnie wodami zanieczyszczonymi. Podczas regulacji biegu rzeki nie wykorzystano jednak możliwości uformowania wałów ochronnych. Niektóre z maleńkich dopływów Bzury, które nie funkcjonują przez cały rok na całej swej długości mają charakter nawadniających kanałów melioracyjnych.

W regionie łęczyckim jest duże zróżnicowanie glebowe. Występują tutaj gleby czarne i ziemie szare, gleby brunatne, wyługowane, rdzawe, pyłowe oraz bielicowe. Dominują gleby wytworzone z piasków naglinowych i naiłowych, glin zwałowych lekkich, piasków leżących na glinach, z iłów oraz torfów. Człowiek w dążeniu do uzyskania większej produktywności ziemi powoduje przekształcenia profilu glebowego oraz zmianę stosunków wodnych w glebie. Okresowy nadmiar wody powoduje konieczność prowadzenia prac melioracyjnych. Gęsta sieć rowów spełnia obecnie rolę drenażową. Według mnie jest to przykład pozytywny, w którym zachowana jest wymagana równowaga.

Najważniejszą grupą zbiorowisk pod względem walorów ekologicznych, krajobrazowych i przydatności gospodarczej są lasy. W wyniku działalności człowieka w regionie łęczyckim wyginęły naturalne siedliska lasów liściastych (grądy, dąbrowy i buczyny). Przeważają lasy boru mieszanego świeżego i boru świeżego. Lasy wpływają korzystnie na zapewnienie prawidłowych stosunków wodnych w glebie, hamują spływ powierzchniowy i przyczyniają się do wsiąkania większej ilości wody w glebę. Dlatego też zasadne jest dążenie do zwiększania powierzchni leśnej, a także wprowadzania śródpolnych zadrzewień.

Ważnym elementem flory regionu łęczyckiego jest roślinność torfowiskowo- bagienna. Łąki pradoliny są ostoją dla wielu gatunków ptaków: kaczki rożeńca, kuklika wielkiego,bataliona, sowy błotnej, wodniczki. W okolicy Łęczycy we wsi Błonie stwierdzono występowanie około 20 gatunków roślin halofilnych (solniskowych). Utworzono tam rezerwat „Błonie”. Ale kilkuletnia susza oraz przeprowadzona melioracja spowodowały obniżenie się wód gruntowych. Dlatego też roślinność solniskowa obecnie występuje sporadycznie na dnie i obrzeżach dołów potorfowych. Człowiek powinien stosować zabiegi polegające na ochronie bagien, roślinności łąkowej, cieków śródpolnych, wykorzystywaniu zagłębień terenu do okresowego retencjonowania nadmiaru wód drenarskich, zabiegi te mają znaczenie ekologiczne, jeśli uwzględnić fakt niewystarczającej liczby opadów atmosferycznych w okresie wegetacji roślin.

W Łęczycy od dawna rozwijał się przemysł. Poza wspomnianą wcześniej kopalnią rudy żelaza (Łęczyckie Zakłady Górnicze) istniało szereg zakładów przemysłowych m.in: ”Watina”, „Ema-Elester”, „Tęcza”, „POM” oraz zakładów usługowych zrzeszonych w Cechu Rzemiosł Różnych, świadczących usługi dla ludności. Zmiana ustroju politycznego w 1989r i gospodarczego w Polsce wymusiła ograniczenie lub zaprzestanie dotychczasowej produkcji w w/w zakładach. W ich miejsce powstały firmy o innym profilu produkcji. Z chwilą uruchomienia w Łęczycy podstrefy Łódzkiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej powstały spółki z kapitałem zagranicznym:

- niemiecka firma „Kampman Polska” Sp.z o.o. produkucent systemów grzewczych i wentylacyjnych,
- szwajcarska firma „HT Lancet” Sp.z o.o. – producent sprzętu dla branży medycznej i laboratoryjnej, której podstawowym produktem są nakłuwacze do użytku szpitalnego,
- szwajcarska firma „Schraner AG” specjalizująca się w branży metalowej.

Ponieważ Łęczyca i okolice są terenem rolniczym, mamy tu również kilka zakładów zajmujących się przetwórstwem płodów rolnych:

- „Aronia”S.A. produkująca znane w całym kraju soki i napoje owocowe,
-„Agrico” zakład produkujący koncentraty owocowe,
- zakłady przemysłu paszowego „Koudijs Pasze”(100% udziałów kapitału holenderskiego) wytwarzające pasze dla drobiu.

Pozostałe większe firmy zajmują się działalnościa usługową. Są to „Hurtap”S.A.(hurtownia leków),”Agroteks”(usługi transportowe), „Miratrans” oraz „Mar-Trans-Pol”(transport i gastronomia).

Rozwój przemysłu nie pozostaje bez wpływu na środowisko naturalne. Z myślą o nim na terenie miasta i w okolicznych miejscowościach powstały oczyszczalnie ścieków, dzięki którym utrzymywana jest czystość wód rzeki Bzury oraz wód gruntowych. Działa kanalizacja na ścieki przemysłowe i komunalne. Wysypisko odpadów komunalnych znajduje się nieopodal Łęczycy we wsi Borek, natomiast wysypisko odpadów przemysłowych w odległości 20 km w Zgierzu.

Łęczyca jest ekosystemem o ustalonej równowadze ekologicznej. Człowiek powinien świadomie i rozważnie ingerować w środowisko, aby doprowadzić do zahamowania niekorzystnych zmian zachodzących w krajobrazie i wpłynąć na jego bardziej racjonalne wykorzystanie i tak np.: sztuczne nawadnianie pól pozwoli na wzrost plonów, niezależnie od panujących warunków klimatycznych, zwiększanie zbiorowisk roślinności drzewiastej przyczyni się do neutralizacji zanieczyszczeń, spełniając w krajobrazie funkcję barier biochemicznych.

W Łęczycy prowadzone są różnorodne inwestycje proekologiczne jak również edukacja ekologiczna wśród młodzieży szkolnej.

(aut. Mariusz Mamiński, klasa II d)